KÜLTÜREL DEĞERLER

KÜLTÜREL DEĞERLER

Folklor Ekibi

Bartın halk kültürünün vazgeçilmez öğeleri açısından seçkin bir yere sahiptir. Yöre insani toplumsal değişimden nasibini alsa da gelenek ve göreneklerini, halk oyunları ve müziğini, giyimini, el sanatlarını ve mutfak kültürünü günümüze taşımasını bilmiş, bu değerleri dostluk ve sevecenlik, dayanışma, mizah ve eğlenceyle, kısaca folklorik öğeleri özgün yaşamıyla bütünleştirmiştir.

Bartın halkı işinden arta kalan zamanlarını yazın plajlarda, mesire yerlerinde, avcılık ve diğer sportif faaliyetler ve sosyal etkinliklerde; kışın sinema, tiyatro, kapalı eğlence yerleri, komşu ve yakın dost toplantılarındaki çeşitli eğlencelerle geçirir.

Bartın şivesi, kültürel zenginliğimizin göstergesi olan yöresel şive özelliklerimiz açısından da ilgi çekicidir. Bartın'Iı, günümüzde yazım ve anlatım dilimizi en iyi şekilde kullanırken, yöresel şiveyle konuşmaktan da ayrı bir zevk alır. İsteğini; bazı kelimeleri kısaltıp, bazı kelimeleri uzatarak, bazen de yöreye özgü kelimelerle yöresel tarzla anlatır.

Eski Bartın Evi

Yörede, "Almak, Alıvaram; Vermek, Vercem; Gitmek, Gidiyom; Getirdim, Getidim; Götürdüm, Götüdüm; Annen-Baban, Anay-Bubay" diye söylenirken Amca'ya da "Emmi" denir. Bazen de "Toptallasında oturcak yer kalmamış, her yer lembellek dolu" da olduğu gibi yöresel kelimeler kullanılır

Toptallası : Top tarlası, top sahası, stadyum

Lembellek : Boşluk kalmayacak şekilde

Ösger : Rüzgar

Madaf : Aranılan, beğenilen

Marta : Gizliliği kalmamış, değerden düşmüş

Mazak : Çok ham, olmamış meyve

Lomlom : Herkese karşı kırıcı olan, lafını bilmeyen kişi

Kıyırdam : Sözüne pek güvenilmeyen, hafif kadın

Mesmüs : Elinden iş gelmeyen, ağzı laf yapmayan kişi

Uskufa Yelek

Geleneksel Giysiler ve El Sanatları:

Günümüzde geleneksel giysilerin özgün biçimlerine ancak düğünlerde ve benzeri etkinliklerde rastlanır. 200 yıllık Bartın mahalli kıyafetlerinin geleneksel özellikleri, erkek giyiminde; tamamen kaybolmasına rağmen, bayan giyiminde ve takılarda nispeten yaşamaktadır.

Erkek giyimi: Bol ağlı pantolon, yelek, yakasız mintan ve kuşaktan oluşurdu.

Bayan giyimi: Genç kızlarda, uskufa veya kutnu yelek, ipek göynek, şalvar, tombalık kemer ile tel Kırma veya çatku yazma ve üstüne değerli mücevherlerden oluşan taçla karakterize edilir. Kadınlarda ise göynek,şalvar ve zaman zaman da eski desenleri taşıyan yazmadan oluşur.

Uskufa Yelek: Sarı zeminli parlak kumaştan, üzerine gül, karanfil, lale ve badem gibi çiçek veya baklava motifleri işlenerek yapılır. Topuklara kadar uzanan kolsuz yelektir. Ön açık, belden iki kanca ile iliklenir. Eteğin iki yanı da birer yırtmaçlı olup, omuz başlarına 10'ar adet siyah püskül bulunur.

Kutnu Yelek: Uskufa'nın bele kadar kasasıdır. İçliğin üstüne giyebildiği gibi uskufanın üstüne de giyebilir. Yaka ve omuz kenarları kalın sırmalı şeritlerle, ön kısmı da göğüs altına kadar altına sırma ve ipliklerle süslenir.

Tel Kırma

Telkırma Yazma: 17. Yüzyıldan günümüze gücünden hayli yitirerek de olsa ulaşabilen el emeği Telkırma, dokuma siyah veya beyaz tül üzerine gümüş tel işleme olarak yapılmaktadır. Yüzyılların karakteristik desenlerinin işlendiği Telkırmalar, ülkemizde sadece Bartın'da üretilmekte, adını işleme sırasında kullanılan gümüş telin elle kırılarak koparılmasından almaktadır. Her zaman özel günlerde mevlitlerde kullanılır. Her türlü balolarda da omuza şal olarak alınır.

Bartın halkının yerli zevkinin ve yaratıcı gücünü, 17.yy'dan günümüze önemini oldukça yitirerek ulaşabilen el işlemelerinde bulmak mümkündür. Tarihi, 17 yy'a dayanan agaç oymacılığı, bugün Amasra ve köylerinde sürdürülmektedir.

Pumpum Çorba

Yöre Mutfağı

Bartın mutfağı ile ilgili olarak yapılan araştırmalarda tespit edilen 100'den fazla yemek çeşidi yöre mutfağının zenginliğini açıkça ortaya koymaktadır. Ancak, kentleşme sürecinin beslenme kültürünü de değiştirdiği, geleneksel mutfağı hemen hemen unutulmaya yüz tuttuğu ve Bartın'a özgü olmasa da Karadeniz mutfağının tipik özelliklerini taşıyan bazı yemeklerin Bartın mutfağının da baş yemekleri olduğu söylenebilir.

Burada Bartın mutfağının tüm yemek çeşitlerini ve yemek tariflerini ayrı ayrı açıklama olanağı olmadığından genel bir değerlendirme yapılarak yöresel yemeklerden bazılarının tariflerini vermek daha uygun olacaktır.

Tatlı Börek

Bugün Bartın mutfağında geleneksel olarak hamur işi, sebze yemekleri ve balık, beslenmenin temel ürünlerini oluşturur. Özellikle, kışlık, yazlık yiyecek gibi ayrımlar ve çeşitler azalsa da geleneksel kış yemekleri için, yöre ürünlerinden yazdan hazırlanan kışlık erzaklar arasında kavurma, sucuk, bulgur, domates ve fasulye kurusu, erişte, kuru yufka, keşkek, tarhana, pekmez, reçel, turşu, marmelat ve komposto ile sebze konserveleri önemli yer tutar.

ÇORBALAR: Pumpum, keşkek, ovmaç, öğre, lahana(kışlık), tarhana(kışlık), hamsi(kışlık).

TATLILAR VE BÖREKLER: Zırva, sütlaç, delioğlan sarığı, deliklişile böreği, su böreği, kabak burması böreği, tatlı börek, pirinçli mantı, incir doldurma tatlısı.

ZETİNYAĞLILAR VE DOLMALAR: yaprak dolması, biber dolması, kabak dolması, domates dolması, patlıcan dolması, enginarlı bakla.

 

 

 
 
Bugün 5 ziyaretçi (8 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol